Laatste afscheid

“Dat lijkt me nou het moeilijkste van dierenarts zijn” krijgen wij vaak te horen op de praktijk. Mensen verwijzen dan naar het in laten slapen van een dier, een euthanasie. Alhoewel dit soms moeilijk is, en eigenlijk altijd heel erg verdrietig, zou ik dit niet het moeilijkste noemen. Vaak verloopt het in laten slapen ook heel erg mooi en in alle rust. Daarnaast besluiten we alleen tot euthanasie als we weten dat er sprake is van ondraaglijk lijden, met geen uitzicht op genezing.

Natuurlijk zit je hierbij altijd in een grijs gebied en is het ene baasje eerder bereid afscheid te nemen van hun huisdier dan het andere baasje. Soms zouden wij nog heel graag een laatste poging doen om de kwaliteit van leven te verbeteren, maar is het voor de eigenaar echt op. In andere gevallen is het leven misschien al een lijdensweg geworden, maar is de eigenaar er nog niet aan toe afscheid te nemen. In beide gevallen proberen wij te adviseren, vragen te beantwoorden, te verduidelijken en te helpen. De beslissing is echter altijd aan de eigenaar, die neemt immers afscheid van ‘zijn maatje’. Feit is dat we enkel de beslissing nemen een huisdier in te laten slapen, als zowel het baasje als wij als dierenarts, daar volledig achter staan.

Het in laten slapen zelf gaat gelukkig eigenlijk altijd heel erg rustig. Het kan bij ons op de praktijk, maar veel eigenaren kiezen ervoor dit thuis in de vertrouwde omgeving te doen. Zeker bij een laatste afscheid is het erg fijn als dit zonder stress en onrust gepaard gaat. Wij proberen hier altijd rekening mee te houden en rijden, indien mogelijk, dan ook een huisvisite. We nemen hier graag de tijd voor, zodat iedereen ook de tijd heeft afscheid te nemen en dit in rust kan verlopen. Vervolgens krijgt de hond eerst een prikje in de bil, waarvan hij met een minuut of 10 geleidelijk in slaap valt, de narcose. Bij katten geven we deze prik vaak in de buikholte, waar ze helemaal niks van voelen. Ook de kat zakt met een kleine 10 minuten geleidelijk in slaap. Van deze prikken worden ze gelukkig niet misselijk, dus de hond of kat kan tot hij in slaap valt verwend worden met lekkere koekjes en knuffels.

Als hij volledig in slaap is, geven we de tweede injectie. Deze wordt bij de hond rechtstreeks in het bloedvat gegeven, vaak in de achterpoot, soms in de voorpoot. De hond krijgt hier uiteraard helemaal niks van mee en de ingreep is volledig pijnvrij. Bij katten geven we deze laatste injectie vaak in de nier, die ook goed doorbloed is, waardoor de injectie snel werkt. Na deze laatste prik stopt het hart snel met kloppen. Na nog een paar diepe zuchten, houdt ook de ademhaling op en is het dier overleden. De ogen blijven hierbij vaak open, maar ze krijgen een hele lege blik. Wij luisteren altijd nog naar het hart om het overlijden te bevestigen, maar de eigenaar weet vaak al dat het gebeurd is door in de ogen te kijken.

Na het overlijden mag de eigenaar zijn huisdier thuis houden en begraven. Er bestaat ook de mogelijkheid een huisdier te laten cremeren, zowel individueel, waarbij de as retour bewaard kan worden, als met andere dieren samen. De derde optie is dat uw huisdier op de praktijk blijft, danwel dat de dierenambulance komt en het huisdier samen met andere overleden dieren wordt opgehaald.

Het in laten slapen van een huisdier, of dit nu een hond, kat, konijn, cavia of ander knaagdier is, is heel erg verdrietig. Er vloeien geregeld tranen bij de eigenaar en ook wij moeten soms wat tranen wegslikken. Toch is het ook enorm mooi om deel uit te maken van zo’n intiem moment. We proberen iedereen de ruimte te geven voor zijn verdriet, soms even afstand te nemen en op andere momenten weer te steunen of even een arm om iemand heen te slaan. Vaak wordt er ook gelachen en mooie herinneringen opgehaald. Soms merken we zelfs een stukje opluchting, omdat het toch een beslissing is waar mensen tegenaan zitten te hikken. Vaak twijfels over wat het goede moment is en het belang van het dier boven je eigen gevoel stellen, zorgen dat er ook berusting is als de beslissing eenmaal genomen is. Tijdens het in laten slapen, proberen wij als dierenarts er volledig voor het dier en eigenaar te zijn. Vaak pakken we daarna even een momentje voor onszelf in de auto terug naar de praktijk of voor het naar binnen roepen van de volgende afspraak. Het contrast tussen het in laten slapen van een oude hond en het enthousiasme van een jong kitten dat voor een eerste vaccinatie komt, kan erg groot zijn. Op sommige dagen is er geen ontkomen aan dat er meerdere euthanasieën gepland staan. Na zo’n dag merk je dat je met veel emoties naar huis gaat en dit echt even moet verwerken. Dat geeft ook niet, die betrokkenheid maakt ons beroep heel erg mooi. Zoals wij tegen eigenaren zeggen dat een huisdier hun verdriet heeft verdiend en het niet goed zou zijn dat afscheid nemen ze niet raakt, zo geldt dat ook voor ons. Ook na vele jaren als dierenarts, went dit (gelukkig) nooit. We leren ermee omgaan en voelen ons soms ook bevoorrecht dat we dieren verder lijden mogen besparen, maar makkelijk is het nooit.

Zoals eerder aangegeven is het moment van in laten slapen voor iedereen anders. Soms is het voor een eigenaar ook erg lastig in te schatten of een huisdier pijn of ongemak heeft. Voor vragen of overleg omtrent dit soort zaken, kunt u altijd een afspraak maken op de praktijk. We kijken uw huisdier dan eerst volledig lichamelijk na, bespreken met u hoe het thuis gaat en wat de kwaliteit van leven is en nemen de tijd om al uw vragen te beantwoorden. Samen komen we zo tot een beslissing waar iedereen achter kan staan.

Mocht u vragen hebben, dan kunt u bellen naar de praktijk op 0318-416500 voor een afspraak. Iedere werkdag tussen 8.15 - 9.00 uur zit een dierenarts aan de telefoon tijdens het telefonisch spreekuur. Uiteraard bent u ook dan vrij om dit soort zaken te bespreken.